Operating Margin là gì? Tổng hợp kiến thức và cách thức tính chi tiết nhất
Operating margin là gì? Operating margin hay còn gọi là biên lợi nhuận hoạt động. Đây là 1 trong bộ 3 chỉ số về biên lợi nhuận giúp đánh giá được khả năng sinh lời của một doanh nghiệp. Bên cạnh đó nó còn khác với chỉ số về biên lợi nhuận ròng và biên lợi nhuận gộp được sử dụng phổ biến hiện nay.
Trong bài viết này bạn sẽ hiểu rõ Operating margin là gì, ý nghĩa của Operating margin, cách tính Operating margin là gì tuỳ theo các quan điểm khác nhau.
1. Operating margin là gì?
Operating margin hay còn gọi là biên lợi nhuận hoạt động. Đây là một chỉ tiêu tài chính giúp nhận biết được Doanh nghiệp đã thu được lợi nhuận hoạt động bao nhiêu sau khi đã trừ hết những chi phí phục vụ cho hoạt động sản xuất.
Nếu như tại biên lợi nhuận gộp chỉ nhắc đến ảnh hưởng giá vốn hàng bán thì đối với Operating margin sẽ giúp có cái nhìn bao quát hơn nếu đề cập đến cả những chi phí để doanh nghiệp vận hành.
Ví dụ như chi phí quản lý chung, chi phí bán hàng,…
Chính vì vậy trong phân tích đầu tư nếu Operating margin của doanh nghiệp cao cũng như tăng trưởng trong dài hạn sẽ cho thấy một tín hiệu rất tích cực. Như vậy không những giá vốn hàng bán mà những chi phí vận hành của doanh nghiệp cũng đang kiểm soát tốt.
Chính vì vậy mà chỉ số Operating margin này đã trở thành 1 trong bộ 3 chỉ số về biên lợi nhuận giúp đánh giá được khả năng sinh lời của một doanh nghiệp.
Trong đầu tư chứng khoán, nhiều nhà đầu tư cũng kết hợp chỉ số này và chỉ số tài chính để lựa chọn cổ phiếu tiềm năng.
2. Công thức tính Operating margin là gì?
Như vậy dựa trên khái niệm Operating margin là gì thì công thức tính biên lợi nhuận hoạt động là:
Operating margin = (Lợi nhuận thu được từ hoạt động sản xuất / Doanh thu thuần) *100%
Tuy nhiên trên thực tế cách xác định về khoản lợi nhuận nhờ vào hoạt động sản xuất này thường không hề đơn giản.
Theo đó sẽ có một vài khoản chi phí của bảng kết quả kinh doanh có thể kể đến như:
- Chi phí từ những hoạt động khác.
- Chi phí từ những hoạt động tài chính,…
Đây chính là lý do khiến cho công thức Operating margin chính xác là gì đang gây nhiều sự nhầm lẫn.
Vì với mỗi một tiêu chuẩn khác nhau về kế toán thì sẽ có cách ghi nhận những khoản chi phí này vào những hoạt động về sản xuất khác nhau. Từ đó gây ra những khó khăn cho người dùng.
2.1. Cách tính Operating margin dựa theo chuẩn mực kế toán ở Mỹ (US.GAAP) là gì?
Như vậy dựa trên khái niệm Operating margin là gì thì với chế độ kế toán tại thị trường Mỹ và tuân theo chuẩn mực GAAP lợi nhuận hoạt động sẽ được tính theo như ví dụ sau:
Kết quả hoạt động kinh doanh của Apple vào năm 2019:
Phương pháp tính này thường hay loại trừ đối với khả năng doanh nghiệp dùng những nghiệp vụ kế toán khiến cho doanh thu hoạt động bị tăng đột biến (Hoạt động khác và hoạt động tài chính)
Tuy nhiên trên thực tế chính cách thức này cũng tồn tại một số hạn chế nhất định, đối với cổ đông chỉ dùng khái niệm Operating margin là gì để đánh giá doanh doanh nghiệp.
Theo đó họ thường khá lạc quan về kết quả hoạt động kinh doanh và quên đi vẫn còn nhiều khoản chi phí khác liên quan.
2.2. Cách tính Operating margin dựa theo chuẩn mực kế toán của quốc tế (IFRS) là gì?
Biên lợi nhuận hoạt động thường là chỉ số rất kén người dùng vì có nhiều cách thức tính toán khác nhau.
Dựa theo tiêu chuẩn kế toán của quốc tế – IFRS sắp tới, vào năm 2021 sẽ được Việt Nam ta áp dụng bắt buộc, thay cho tiêu chuẩn kế toán của Việt Nam hiện tại.
Đối với trường hợp này thì lợi nhuận hoạt động sẽ tính luôn cả phần kết quả của hoạt động kinh doanh khác.
Để có thể hiểu rõ hơn về cách tính của Operating Margin là gì trong trường hợp này, hãy cùng tìm hiểu qua ví dụ về kết quả kinh doanh vào năm 2010 của Nokia được ghi nhận dựa theo IFRS.
Theo đó IFRS tin rằng những hoạt động như nhượng bán tài sản, thanh lý, đánh giá lại, nên được đưa vào để có thể tính toán được lợi nhuận từ các hoạt động sản xuất.
Từ đó sẽ giúp cho những nhà đầu tư hình dung được rõ hơn về tác động của những hoạt động khác đã diễn ra trong kỳ.
Như vậy có thể thấy chỉ số biên lợi nhuận hoạt động đóng vai trò rất quan trọng.
2.3. Cách tính Operating margin dựa theo chuẩn mực kế toán ở Việt Nam (VAS) là gì?
Ở Việt Nam thì biên lợi nhuận hoạt động sẽ được tính toán ngược lại so với IFRS, theo đó sẽ loại bỏ kết quả từ những hoạt động khác và chỉ tính kết quả của hoạt động tài chính.
Theo đó có thể hiểu rõ hơn về Operating Margin là gì dựa theo chuẩn mực kế toán ở Việt Nam (VAS) thông qua ví dụ về kết quả kinh doanh năm 2018 của HPG (Đơn vị: VNĐ) được ghi nhận theo VAS như sau:
Ví có sự khác biệt với mỗi một quy định kế toán vì vậy cần phải cẩn thận nếu như có tham khảo về tài liệu nước ngoài.
Tuy nhiên cho dù tính toán như thế nào thì biên lợi nhuận hoạt động vẫn có số ý nghĩa trong việc phân tích tình hình kinh doanh của doanh nghiệp. Vậy ý nghĩa của Operating margin là gì?
3. Ý nghĩa của chỉ số Operating margin là gì?
Chúng ta hãy xem ý nghĩa của Operating margin là gì trong việc đánh giá một doanh nghiệp, có gì khác so với 2 chỉ số về biên lợi nhuận (biên lợi nhuận gộp và biên lợi nhuận ròng)?
3.1. Ý nghĩa của chỉ số Operating margin
Như vậy theo như khái niệm về Operating margin là gì thì chỉ số này sẽ cho thấy được khả năng sinh lời của một doanh nghiệp sau khi đã loại bỏ những chi phí phục vụ cho hoạt động sản xuất và kinh doanh phát sinh tại kỳ.
Không giống như Gross margin chỉ đề cập đến giá vốn của hàng bán.
Theo đó biên lợi nhuận hoạt động sẽ cho thấy được cái nhìn toàn diện hơn vì còn tính đến những chi phí vận hành để có thể tạo ra được doanh thu.
Khi Operating margin cao cũng như tăng trưởng nhiều năm liền sẽ cho thấy được doanh nghiệp đó không những có thể đã mở rộng được biên lợi nhuận mà còn kiểm soát được những chi phí vận hành có liên quan.
3.2. Ví dụ thực tiễn về Operating margin
Để hiểu rõ được ý nghĩa của chỉ số Operating margin là gì, bạn có thể hình dung đơn giản khi bạn đang vận hành một doanh nghiệp. Để có thể tạo ra được với 100 triệu doanh thu thì bạn cần:
- Tiền mua nguyên vật liệu là: 50 triệu đồng
- Chi phí bán hàng (gồm chi phí thuê cửa hàng và nhân viên bán hàng,…) là: 10 triệu đồng
- Chi phí quản lý của doanh nghiệp (gồm chi phí kế toán và văn phòng phẩm,…) là: 10 triệu đồng
- Chi phí tài chính (gồm chi phí lãi vay của ngân hàng) là: 5 triệu đồng
Khi đó lợi nhuận thu được từ hoạt động sản xuất và bằng 25 triệu đồng
Vậy Operating margin trong trường hợp này sẽ được tính bằng:
Như vậy, thì biên lợi nhuận hoạt động khi đó đã bao gồm toàn bộ chi phí vận hành của cửa hàng và giá vốn hàng bán để hình thành nên được doanh thu. Theo đó cũng có thể hiểu được ý nghĩa tổng quan nhất của Operating Margin là gì.
Theo như ví dụ trên có thể thấy rằng để tính toán được Operating margin của một cửa hàng với con số 25% là không khó. Tuy nhiên trên thực tế để có thể biết được con số 25% là đã tốt hay chưa thì chắc chắn sẽ không dễ dàng hình dung với những người mới. Vậy Operating bao nhiêu là tốt? Hãy cùng giải đáp ở phần tiếp theo đây.
4. Chỉ số Operating margin bao nhiêu là tốt?
Tương tự như chỉ số biên lợi nhuận ròng và biên lợi nhuận gộp thì mỗi ngành sẽ có đặc điểm kinh doanh cũng như cấu trúc vốn nhất định.
Chính vì vậy khi tiến hành so sánh biên lợi nhuận hoạt động cần so với những đối thủ của cùng ngành để có thể đưa ra được cái nhìn mang tính khách quan nhất cũng như chính xác nhất về ý nghĩa của Operating margin là gì.
Đối với những doanh nghiệp mà có biên lợi nhuận hoạt động cao vượt trội so với chỉ số trung bình ngành thì cũng có thể cho thấy được về lợi thế cạnh tranh một cách nhất định. Trong trường hợp doanh nghiệp thu về được nhiều lợi nhuận từ hoạt động hơn với cùng một đồng doanh thu.
Đối với trường hợp này thì Công ty cổ phần Thủy sản Vĩnh Hoàn với mã VHC hiện đang là công ty ở Việt Nam duy nhất không chịu về thuế chống bán phá giá ở Mỹ.
Cùng với chi phí hoạt động và mức giá vốn là như nhau, tuy nhiên VHC so với những công ty khác lại không xuất khẩu qua thị trường với giá bán cao hơn 50%.
Từ đó giúp cho VHC đạt được biên lợi nhuận hoạt động cao hơn với trung bình của ngành. Bên cạnh đó đây cũng chính là tiêu chí được Warren Buffett yêu thích cực kỳ khi tiến hành lựa chọn cổ phiếu.
Vì các doanh nghiệp này hoàn toàn có khả năng sinh lời được nhiều và đem về cho cổ đông nhiều lợi nhuận mà không phải tốn về chi phí đầu tư quá nhiều.
5. Một số lưu ý khi dùng Operating margin
Trên thực tế hiện nay khi sử dụng Operating margin bắt buộc phải lưu ý tới một số vấn đề nhất định để tránh được những rủi ro không mong muốn, chúng là gì?
5.1. Operating margin ảnh hưởng bởi kết quả của hoạt động tài chính
Tại thị trường Việt Nam thì biên lợi nhuận hoạt động còn tính đến cả kết quả của hoạt động tài chính của kỳ, điều này vẫn đáp ứng được đúng với khái niệm của Operating Margin là gì được phân tích ở đầu.
Tuy nhiên trên thực tế cũng chính vì vậy mà đã có rất nhiều trường hợp đạt biên lợi nhuận hoạt động cao nhưng vẫn chưa thực sự tốt.
Theo đó trong trường hợp này, phần lớn có thể lợi nhuận của hoạt động lại tới từ kết quả hoạt động tài chính của doanh nghiệp. Ví dụ trong đó có thể kể đến như:
- Những khoản trích lập và hoàn nhập dự phòng.
- Những khoản lãi hoặc lỗ tỷ giá chưa được thực hiện.
- Những khoản mua bán của tài sản đầu tư.
Do đó cần phải hiểu rõ cách tính Operating margin trong trường hợp cụ thể là gì và nên xem xét một cách kỹ lưỡng trước khi vui mừng về chỉ số biên lợi nhuận hoạt động của doanh nghiệp đã được cải thiện tốt lên.
5.2. Operating margin không đề cập đến cơ cấu nguồn vốn
Vì cả 2 chỉ tiêu sử dụng để có thể tính toán biên lợi nhuận hoạt động được nằm tại bảng kết quả của hoạt động kinh doanh. Từ đó dẫn đến chỉ tiêu này sẽ không đề cập đến cấu trúc vốn doanh nghiệp.
Vì vậy tốt nhất là nên kết hợp cùng với một số những chỉ số tài chính khác có thể kể đến như:
6. Tổng kết
Tóm lại theo như những phân tích về Operating margin là gì ở trên có thể thấy Operating margin hiện tại là 1 trong số bộ 3 chỉ số tài chính giúp đánh giá được khả năng sinh lời của một doanh nghiệp gồm có:
- Net profit margin – Biên lợi nhuận ròng
- Gross margin – Biên lợi nhuận gộp
- Operating margin – Biên lợi nhuận hoạt động
Tuy nhiên trên thực tế sẽ không có bất kỳ một chỉ số nào có thể phản ánh được đầy đủ và toàn bộ về bức tranh tài chính của một doanh nghiệp.
Chính vì vậy cần hiểu biết một cách kỹ lưỡng về ý nghĩa của biên lợi nhuận hoạt động cũng như kết hợp thêm chỉ số này với các chỉ số tài chính khác nhằm đem đến hiệu quả cao nhất.
Như vậy bài viết trên Sinvest đã giúp các bạn hiểu được rõ hơn về khái niệm Operating Margin là gì cũng như ý nghĩa của chỉ số này. Vì có những quan điểm khác nhau về cách thức tính toán Operating margin, do đó khi sử dụng cần phải thận cẩn trọng và kết hợp với chỉ số tài chính khác nhằm đem đến hiệu quả cao nhất.
Những câu hỏi thường gặp
Công thức tính Operating margin là gì?
Công thức tính biên lợi nhuận hoạt động là:
Operating margin = (Lợi nhuận thu được từ hoạt động sản xuất / Doanh thu thuần) *100%
Tại sao lợi nhuận hoạt động lại quan trọng?
Biên lợi nhuận hoạt động là thước đo quan trọng về khả năng sinh lời tổng thể của công ty từ hoạt động. Đó là tỷ lệ lợi nhuận hoạt động trên doanh thu của một công ty hoặc bộ phận kinh doanh. Tỷ suất lợi nhuận lớn hơn có nghĩa là mỗi đô la doanh thu được giữ lại dưới dạng lợi nhuận nhiều hơn.
Một số ngành có tỷ suất lợi nhuận cao và thấp là gì?
Các ngành có tỷ suất lợi nhuận hoạt động cao thường bao gồm những ngành trong ngành dịch vụ, vì có ít tài sản tham gia vào quá trình sản xuất hơn so với dây chuyền lắp ráp. Tương tự như vậy, các công ty phần mềm hoặc trò chơi có thể đầu tư ban đầu trong khi phát triển một phần mềm/trò chơi cụ thể và kiếm được khoản tiền lớn sau đó bằng cách bán hàng triệu bản sao với rất ít chi phí. Trong khi đó, các mặt hàng xa xỉ, phụ kiện cao cấp thường có tiềm năng sinh lời cao và doanh số thấp.
