Hối phiếu là gì? Tất tần tật thông tin về hối phiếu

Một loại công cụ nợ mà chúng tôi muốn đề cập đến hôm nay là Hối phiếu. Đây là một công cụ thanh toán thay thế tiền mặt được sử dụng trong nhiều giao dịch nhằm góp phần thúc đẩy kinh tế thương mại. Vậy hối phiếu là gì?

Theo dõi ngay bài viết dưới đây của Sinvest để hiểu rõ hơn về nó nhé!

1. Hối phiếu là gì?

Hối phiếu trong tiếng Anh là “Bill of Exchange”. Đây là một loại giấy chứng nhận vay nợ ngắn hạn. Hối phiếu thường được sử dụng để bảo vệ giao dịch. Đó là một thỏa thuận ràng buộc giữa người mua và người bán trong đó người mua đồng ý trả một khoản tiền mặt cố định vào một ngày xác định trước hoặc theo yêu cầu từ người bán. 

Hối phiếu đòi nợ là một mệnh lệnh bằng văn bản được sử dụng chủ yếu trong thương mại quốc tế ràng buộc một bên phải trả một khoản tiền cố định cho một bên khác theo yêu cầu hoặc vào một ngày xác định trước. 

Các ngân hàng thường đóng vai trò là bên thứ ba trong hối phiếu để đảm bảo thanh toán và nhận tiền. 

Ví dụ về hối phiếu:

Giả sử bạn sở hữu một cửa hàng sửa chữa xe chuyên sửa chữa và bán phụ tùng cho ô tô Mỹ. Điều này chắc chắn sẽ yêu cầu bạn đặt hàng các bộ phận từ nước ngoài. Giả sử bạn mua các bộ phận trị giá 10.000 USD từ một nhà cung cấp ở Hoa Kỳ. Sau đó, họ có thể lập một hối phiếu quy định rằng khoản thanh toán 10.000 USD sẽ cần được thực hiện trong vòng 30 ngày. 

Bạn sẽ nhận và chấp nhận các điều khoản của hối phiếu. Bởi vì thỏa thuận bây giờ ràng buộc cả hai bên, hàng hóa có thể được vận chuyển một cách an toàn. Hối phiếu thừa nhận khoản nợ giữa chủ nợ (nhà cung cấp) và con nợ (bạn). 

2. Đặc điểm của hối phiếu là gì?

Hối phiếu là một công cụ tài chính phổ biến được sử dụng trong các giao dịch thương mại và tài chính. Dưới đây là một số đặc điểm chính của hối phiếu:

Tài sản giấy:

Hối phiếu là một tài sản giấy có giá trị pháp lý và tài chính. Nó biểu thị một cam kết thanh toán từ phía người phát hành cho người nắm giữ hối phiếu.

Cam kết thanh toán:

Hối phiếu chứa thông tin về số tiền hoặc giá trị được cam kết thanh toán cho người nắm giữ trong tương lai. Người phát hành hối phiếu cam kết sẽ trả lại số tiền được ghi trong hối phiếu vào một thời điểm nhất định trong tương lai.

Ngày đáo hạn:

Hối phiếu có một ngày đáo hạn cụ thể, khi mà người phát hành phải trả lại số tiền đã cam kết cho người nắm giữ. Ngày đáo hạn có thể được chỉ định trước hoặc có thể khi người nắm giữ yêu cầu trả hối phiếu.

Thanh toán lãi suất:

Một số hối phiếu đi kèm với mức lãi suất được cam kết. Người phát hành hối phiếu trả lãi suất này cho người nắm giữ theo một lịch trình nhất định, thường là hàng quý hoặc hàng năm.

Loại hối phiếu:

Có nhiều loại hối phiếu khác nhau như hối phiếu doanh nghiệp, hối phiếu chính phủ, hối phiếu công cộng, hối phiếu có thể chuyển nhượng, hối phiếu không có thể chuyển nhượng, và nhiều loại khác nữa. Các loại hối phiếu này có các quy định và điều kiện riêng biệt.

Sự lưu thông:

Hối phiếu có thể được chuyển nhượng từ người này sang người khác thông qua một quá trình gọi là giao dịch chứng khoán. Điều này cho phép người nắm giữ hối phiếu bán lại cho nhà đầu tư khác trước ngày đáo hạn nếu họ mong muốn.

An toàn và tin cậy:

Hối phiếu thường được xem là một công cụ tài chính an toàn và tin cậy vì nó có giá trị pháp lý và cam kết thanh toán từ người phát hành.

2.1. Hối phiếu cần có những gì?

• Điều quan trọng là phải có hối phiếu dưới dạng văn bản
• Nó phải chứa một lệnh xác nhận để thực hiện thanh toán và không chỉ yêu cầu
• Đơn đặt hàng không nên có bất kỳ điều kiện nào
• Số tiền hối phiếu phải được xác định
• Ngày cố định cho số tiền phải trả
• Hối phiếu phải có chữ ký của cả người bị ký phát và người ký phát
• Số tiền ghi trên hóa đơn phải được thanh toán theo yêu cầu hoặc khi hết thời hạn cố định
• Số tiền được trả cho người thụ hưởng hối phiếu, một người cụ thể hoặc theo một mệnh lệnh xác định

3. Chức năng của hối phiếu

Sau khi hiểu rõ hối phiếu là gì, chúng ta cùng tìm hiểu xem nó có vai trò gì.

Hối phiếu có các chức năng chính như sau:

3.1. Giao dịch thương mại

Hối phiếu được sử dụng như một công cụ thanh toán trong các giao dịch thương mại. Người mua hàng hoặc dịch vụ có thể chấp nhận hối phiếu từ người bán và sau đó trao đổi nó để nhận được thanh toán hoặc để trả nợ sau.

3.2. Tài chính doanh nghiệp

Các doanh nghiệp có thể phát hành hối phiếu để tăng vốn hoặc vay vốn từ công chúng hoặc các tổ chức tài chính. Những hối phiếu này thường có một mức lãi suất và ngày đáo hạn cụ thể, và người mua hối phiếu có quyền nhận lợi nhuận từ việc sở hữu chúng.

3.3. Gửi tiền và vay tiền

Hối phiếu cũng có thể được sử dụng để gửi tiền hoặc vay tiền. Người gửi tiền có thể mua hối phiếu từ một ngân hàng hoặc tổ chức tài chính và nhận lãi suất từ việc nắm giữ hối phiếu đó. Ngược lại, người vay tiền có thể mua hối phiếu từ công chúng hoặc các tổ chức tài chính để tăng vốn hoặc chi trả nợ.

3.4. Đầu tư tài chính

Hối phiếu cũng có thể được sử dụng như một công cụ đầu tư tài chính. Người đầu tư có thể mua hối phiếu với hy vọng có lợi nhuận từ việc nắm giữ nó trong một khoảng thời gian dài hoặc bán lại trên thị trường chứng khoán để kiếm lời từ sự biến động của giá trị hối phiếu.

3.5. Tài trợ chính phủ

Chính phủ cũng có thể phát hành hối phiếu để huy động vốn từ công chúng hoặc các tổ chức tài chính. Hối phiếu chính phủ thường được sử dụng để tài trợ cho các dự án công cộng, đầu tư hạ tầng, hoặc để chi trả các khoản nợ của chính phủ.

Như vậy, chức năng chính của hối phiếu là làm công cụ thanh toán, tài chính doanh nghiệp, gửi tiền và vay tiền, đầu tư tài chính, và tài trợ chính phủ.

4. Phân loại của hối phiếu

Hối phiếu có thể được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau, bao gồm người phát hành, tính chất chuyển nhượng, mục đích sử dụng và điều kiện trả lại. Dưới đây là một số phân loại phổ biến của hối phiếu:

4.1. Tùy thuộc vào thời gian thanh toán

• Hối phiếu trả ngay (Promissory Note): Đây là hình thức hối phiếu mà người phát hành cam kết trả lại số tiền được ghi trong hối phiếu cho người nắm giữ khi hối phiếu được đòi lại. Thông thường, hối phiếu trả ngay không có ngày đáo hạn cụ thể mà có thể được trả lại bất kỳ lúc nào theo yêu cầu của người nắm giữ.
• Hối phiếu có kỳ hạn (Term Note): Đây là hình thức hối phiếu mà có ngày đáo hạn cụ thể khi người phát hành phải trả lại số tiền đã cam kết cho người nắm giữ. Hối phiếu có kỳ hạn có thể có ngày đáo hạn ngắn hạn (ví dụ: 30 ngày, 90 ngày) hoặc dài hạn (ví dụ: 1 năm, 5 năm). Trước ngày đáo hạn, người nắm giữ có thể chuyển nhượng hối phiếu hoặc yêu cầu trả lại số tiền đã cam kết từ người phát hành.

4.2. Phân loại theo tính chất

• Hối phiếu vô danh (Bearer Bond): Đây là loại hối phiếu mà người nắm giữ không cần đăng ký tên của mình với người phát hành. Thay vào đó, hối phiếu này được trao đổi thông qua việc chuyển giao vật chất của hối phiếu từ người này sang người khác. Người nắm giữ hối phiếu vô danh có quyền sở hữu và nhận lợi ích từ hối phiếu.
• Hối phiếu đích danh (Registered Bond): Trái ngược với hối phiếu vô danh, hối phiếu đích danh yêu cầu người nắm giữ phải đăng ký thông tin cá nhân của mình với người phát hành. Thông tin đăng ký này bao gồm tên, địa chỉ và thông tin liên lạc. Người nắm giữ hối phiếu đích danh nhận được các quyền và lợi ích từ hối phiếu và được ghi nhận trong hồ sơ chính thức của người phát hành.
• Hối phiếu chuyển nhượng theo lệnh (Order Bond): Loại hối phiếu này có thể được chuyển nhượng thông qua việc thực hiện lệnh chuyển nhượng từ người nắm giữ ban đầu đến người mới. Người nắm giữ hối phiếu chuyển nhượng theo lệnh phải ký tên trên hối phiếu hoặc ghi lệnh chuyển nhượng. Người mới nhận được hối phiếu này chỉ khi họ có hợp lệ lệnh chuyển nhượng từ người nắm giữ ban đầu.

4.3. Phân loại theo chứng từ

Hối phiếu trơn (Clean Bill): Hối phiếu không kèm theo chứng từ thương mại.

Hối phiếu kèm chứng từ (Documentary Bill): Hối phiếu kèm theo chứng từ thương mại

4.4. Một số phân loại khác

Căn cứ theo chấp nhận hối phiếu:

• Hối phiếu chưa được ký chấp nhận
• Hối phiếu đã được người trả tiền ký chấp nhận

Căn cứ vào loại tiền:

• Hối phiếu nội tệ
• Hối phiếu ngoại tệ

5. Những thành phần tham gia vào hối phiếu là gì?

Trong quá trình hình thành và sử dụng hối phiếu, có một số thành phần chính tham gia, bao gồm:

• Người phát hành (Issuer): Đây là cá nhân, tổ chức hoặc chính phủ phát hành hối phiếu nhằm mục đích huy động vốn hoặc tài trợ cho các hoạt động kinh doanh hoặc dự án.
• Người nắm giữ (Holder): Đây là cá nhân, tổ chức hoặc chính phủ nắm giữ hối phiếu và có quyền nhận lợi ích hoặc thanh toán từ hối phiếu. Người nắm giữ có thể là nhà đầu tư, ngân hàng, tổ chức tài chính hoặc công chúng.
• Người trả lại (Payee): Người được chỉ định nhận thanh toán hoặc lợi ích từ hối phiếu khi hối phiếu đáo hạn hoặc được rút lại. Người trả lại có thể là chính người nắm giữ hối phiếu hoặc một bên thứ ba được uỷ quyền.
• Người bảo lãnh (Guarantor): Đôi khi, hối phiếu có thể được bảo đảm bởi một bên thứ ba gọi là người bảo lãnh. Người bảo lãnh cam kết đảm bảo trả lại số tiền hoặc đáp ứng các điều kiện trong hối phiếu nếu người phát hành không thực hiện được.
• Người chuyển nhượng (Transferee): Người chuyển nhượng là người mà người nắm giữ hối phiếu chuyển giao hoặc bán hối phiếu cho họ. Người chuyển nhượng nhận quyền sở hữu và lợi ích từ hối phiếu theo quy định của hợp đồng chuyển nhượng.
• Người thụ hưởng (Beneficiary): Trong một số trường hợp, hối phiếu có thể được phát hành với mục đích nhất định và người nắm giữ sẽ nhận lợi ích từ hối phiếu, gọi là người thụ hưởng. Người thụ hưởng có thể là một cá nhân, tổ chức hoặc tổ chức từ thiện.

6. Kết luận

Qua bài viết tên các bạn đã hiểu rõ hối phiếu là gì cũng như những thông tin mà một hối phiếu mang lại. Có thể hối phiếu chưa thực sự quá phổ biến, nhưng trong giao dịch thương mại nó đóng vai trò không nhỏ. Và vì bản chất khá trừu tượng, nên nó có thể bị tạo ra khối phiếu khống nhằm mục đích lừa đảo.

Dù đã bị nghiêm cấm ký phát trái phiếu khống nhưng các bạn vẫn xem xét kỹ lưỡng khi giao dịch hối phiếu!

Những câu hỏi thường gặp

1. Tầm quan trọng của hối phiếu là gì?

Hối phiếu rất quan trọng theo những cách sau:

1. Cung cấp đủ thời gian để chủ nợ thanh toán cho các giao dịch mua đã thực hiện.
2. Nó là cơ sở để người bán có thể khởi kiện người mua trong trường hợp thanh toán không được thực hiện đúng hạn.

2. Hối phiếu có an toàn không?

Hối phiếu thường được xem là một công cụ tài chính an toàn và tin cậy vì nó có giá trị pháp lý và cam kết thanh toán từ người phát hành.

3. Hối phiếu khác kỳ phiếu ở đâu?

Một hối phiếu rất giống với một kỳ phiếu . Cả hai đều thiết lập nghĩa vụ cho người mua thanh toán cho người bán trong một khung thời gian định trước. Sự khác biệt cơ bản là kỳ phiếu được viết bởi con nợ, trong khi hối phiếu được viết và phát hành bởi chủ nợ .