Giao dịch không hưởng quyền là gì? Cách tra cứu ngày giao dịch không hưởng quyền
Ngày giao dịch không hưởng quyền là gì? Khi đầu tư chứng khoán, nhà đầu tư hẳn từng nghe qua thuật ngữ về ngày giao dịch không hưởng quyền. Thường thì nếu nắm giữ cổ phiếu của một công ty nào đó, bạn sẽ có quyền hưởng cổ tức, tham gia bỏ phiếu các quyết sách quan trọng,..
Thế nhưng nếu mua cổ phiếu vào đúng ngày giao dịch không hưởng quyền, nhà đầu tư liệu có được hưởng quyền lợi đầy đủ? Hãy cùng Sinvest tìm hiểu ngay sau đây.
1. Giao dịch không hưởng quyền là gì?
Trước tiên mỗi nhà đầu tư chứng khoán cần nắm rõ định nghĩa về quyền lợi. Quyền ở đây không chỉ gói gọn trong quyền hưởng cổ tức. Hiểu theo nghĩa rộng hơn, quyền sẽ bao gồm nhiều quyền mà mỗi nhà đầu tư được phép thực hiện khi nắm giữ một lượng cổ phiếu nhất định. Chẳng hạn như:
- Quyền tham gia bỏ phiếu trong các đại hội cổ đông
- Quyền tham gia góp đối với hoạt động của doanh nghiệp
- Quyền mua cổ phiếu mới phát hành với mức giá ưu đãi
Như vậy, GDKHQ là kiểu giao dịch mà nhà đầu tư nắm giữ cổ phiếu không được hưởng các quyền là cơ bản trên.
2. Ngày giao dịch không hưởng quyền là gì?
Ngày giao dịch không hưởng quyền hiểu đơn giản là ngày mà người mua cổ phiếu không được hưởng các quyền lợi cơ bản. Ví dụ như quyền hưởng cổ tức, quyền bỏ phiếu quyết sách quan trọng của công ty đang sở hữu cổ phiếu, quyền giao dịch cổ phiếu phát hành bổ sung,..
GDKHQ có nguồn gốc từ ngày giao dịch cuối cùng. Bạn có thể hiểu đơn giản đây là ngày chốt dành. Trong ngày cuối cùng này, nhà đầu tư sở hữu cổ phiếu có mặt trong danh sách sẽ được hưởng đầy đủ quyền lợi về cổ tức, tham gia đại hội cổ đông, quyền mua bán cổ phiếu bổ sung.
Nếu như muốn mua cổ phiếu, bạn phải đặc biệt chú ý theo dõi ngày giao dịch không được hưởng quyền và ngày chốt danh sách sẽ rơi vào thời điểm nào. Trường hợp muốn có tên trong danh sách hưởng quyền, bạn phải tiến hành mua cổ phiếu trước ngày GDKHQ.
Cũng cần lưu ý, ngày GDKHQ là ngày làm việc liền trước ngày đăng ký cuối cùng. Do vậy, nếu ngày đăng ký cuối cùng rơi vào thứ Hai thì ngày GDKHQ sẽ là ngày thứ Sáu của tuần liền trước. Hay nếu ngày Lễ, Tết rơi vào trước ngày đăng ký cuối cùng thì nhà đầu tư cũng cần loại ra để xác định đúng ngày GDKHQ.
3. Lưu ý cho nhà đầu tư về ngày giao dịch không hưởng quyền là gì?
Khi có ý định mua bán cổ phiếu, bạn cần hết sức chú ý đến ngày GDKHQ.
3.1. Thời gian nắm giữ cổ phiếu để được hưởng cổ tức
Nhà đầu tư chỉ cần đảm bảo có tên trong danh sách chốt cổ đông vào thời điểm ngày đăng ký cuối cùng là đã có quyền hưởng cổ tức. Như vậy, quyền hưởng cổ tức không phụ thuộc vào thời gian nắm giữ cổ phiếu.
3.2. Có cần thiết phải mua 2 ngày trước ngày giao dịch không hưởng quyền?
Nhà đầu tư không nhất thiết phải mua cổ phiếu trước 2 ngày gd không hưởng quyền. Thay vào đó, chỉ cần đảm bảo mua cổ phiếu trước thời điểm chốt danh sách 2 ngày là bạn vẫn có thể hưởng đầy đủ quyền lợi.
Ví dụ: Khách hàng A mua 1000 cổ phiếu vào ngày 15/3 trong khi ngày 16/3 lại chính là ngày giao dịch không hưởng quyền. Phía công ty chứng khoán sẽ không nhận giao dịch từ ngày 19/3 đến ngày 22/3. Tuy nhiên phải đến ngày 19/3, cổ phiếu mới chuyển về tài khoản khách hàng A. Trong trường hợp này, khách hàng A vẫn có quyền hưởng cổ tức như bình thường.
3.3. Ảnh hưởng của ngày GDKHQ đến giá cổ phiếu
Thực tế, giá cổ phiếu có xu hướng giảm giá tại ngày GDKHQ. Sở dĩ giá cổ phiếu giảm là bởi phía Sở Giao dịch thường đưa ra một số điều chỉnh hệ thống. Ngoài ra do tâm lý nhà giao dịch không muốn giao dịch này cũng khiến giá cổ phiếu giảm xuống.
3.4. Mua cổ phiếu trước ngày đăng ký cuối cùng nhà đầu tư có tên trong danh sách chốt không?
Nếu như mua cổ phiếu vào đúng ngày GDKHQ, nhà đầu tư sẽ không có tên trong danh sách chốt sổ. Điều này đồng nghĩa nhà đầu tư không được hưởng quyền lợi đầy đủ khi giao dịch vào các ngày thông thường.
Nếu như mới tham gia thị trường, mọi người dễ bị hấp dẫn bởi mức giá cổ phiếu thấp vào ngày GDKHQ. Tuy nhiên, chúng lại không mang lại lợi ích gì nhiều cho người nắm giữ.
4. Công thức tính giá điều chỉnh trong ngày giao dịch không hưởng quyền
Không tự nhiên mà thị trường chứng khoán lại có ngày giao dịch không được hưởng quyền. Đây là thời gian cần thiết để công ty xác định thời điểm cuối cùng thực thi quyền lợi cho cổ đông đã đầu tư.
Bên cạnh đó, ngày GDKHQ luôn sát với ngày chốt sổ. Khi mua bán cổ phiếu trước ngày này giúp nhà đầu tư nắm bắt rõ lịch trình làm việc của công ty. Khi đó, bạn hoàn toàn không phải theo dõi hoặc lùi từng ngày tốn thời gian.
Ví dụ: Cổ phiếu X sẽ chia cổ tức đợt tới, ngày GDKHQ là 10/03/2022. Tại ngày 09/03/2022, giá cổ phiếu là 25.000. Cổ phiếu này chia tiền mặt tỉ lệ 5% và chia cổ phiếu là 10%.
Công ty X muốn phát hành thêm cổ phiếu với giá là 12.000, tỷ lệ 6%.
Ta có:
P=25.000, Pa=12.000, a=6%, β =10%, C=mệnh giá * tỷ lệ = 10.000*5%= 500 đ
Vậy giá cổ phiếu vào ngày GDKHQ 10/03/2022 là:
P'(X)= 21.600
Tùy doanh nghiệp mà tỷ lệ chia cũng như các phương thức chia sẽ khác nhau. Do đó, bạn có thể thay thế số liệu và tính toán ( với những hệ số không có thì bỏ qua).
5. Cách tra cứu ngày giao dịch không hưởng quyền
Nhà đầu tư hoàn toàn có thể tra cứu ngày GDKHQ để lựa chọn thời điểm mua bán phù hợp nhất. Thông báo vào đúng ngày giao dịch không hưởng quyền, trên bảng điện tử thường xuất hiện một số ký tự giao dịch đặc biệt. Bạn cần thuộc lòng các ký tự này hiểu rõ quyền sẽ hoặc không được hưởng.
- XR: Cho biết nhà giao dịch không có quyền đặt mua cổ phiếu hoặc chứng chỉ quỹ phát hành bổ sung.
- XD: Không được quyền hưởng cổ tức ngay cả khi sở hữu cổ phiếu hoặc chứng chỉ quỹ.
- XA: Giao dịch không được hưởng cổ tức, không có quyền mua cổ phiếu hoặc chứng chỉ quỹ phát hành bổ sung trong cùng một phiên giao dịch.
- XI: Nhà đầu tư không được hưởng lãi nếu mua trái phiếu vào đúng ngày không hưởng quyền.
Khi cần tra cứu ngày không hưởng quyền, bạn có thể tìm đến cổng thông tin của Trung tâm Lưu ký Chứng khoán VSD. Sau đó, nhập mã chứng khoán của công ty muốn đầu tư.
Tại đây, hệ thống sẽ hiển thị ngày đăng ký cuối cùng. Dựa vào đó, bạn có thể tính toán ngày giao dịch không hưởng quyền (ngày giao dịch trước đó). Quy định ngày GDKHQ là do phía cơ quan nhà nước. Phía Sở giao dịch chỉ có trách nhiệm thông báo đến nhà đầu tư.
Hiện nay, bên Sở Giao dịch vẫn chưa xây dựng được một hệ thống hoàn thiện để nhà đầu tư kiểm tra ngày giao dịch cuối cùng. Điều này có gây bất lợi đôi chút cho quá trình mua bán cổ phiếu.
6. Quy trình thông báo ngày chốt danh sách cổ đông
Trước tiên, phía công ty niêm yết cần gửi hồ sơ đến trung tâm lưu ký nhằm yêu cầu thực hiện quyền. Bộ hồ sơ này cần có văn bản nghị quyết thường niên, nghị quyết chung của hội đồng quản trang, kèm theo đó là một số chứng từ khác. Sau khi gửi hồ sơ đến văn phòng đăng ký của VSD, bên công ty cần chờ đợi để được giải quyết.
Khi hồ sơ đã được duyệt, Trung tâm lưu ký chứng khoán mới chính thức đưa ra thông báo và thời điểm chốt danh sách cổ đông. Chẳng hạn như với cổ phiếu HPG trong hình minh họa trên, ngày chốt danh sách đã rơi vào ngày 20/06/2022. Thường thì thông báo về ngày chốt danh sách sẽ có trên trang web của Trung tâm Lưu ký Chứng khoán VSD.
Bên Sở Giao dịch cũng tiến hành thông báo ngay sau khi VSD thông báo. Lưu ý, thông báo của Sở Giao dịch TPHCM luôn cho biết rõ thời điểm đăng ký cuối cùng và ngày giao dịch không hưởng quyền. Nếu cần tra cứu cụ có, bạn chỉ cần tìm đến trang web https://www.hsx.vn
7. Tổng kết
Giao dịch không hưởng quyền hiểu đơn giản là giao cổ phiếu mà nhà đầu tư không được hưởng quyền lợi cơ bản thông thường. Ví dụ như quyền hưởng cổ tức, quyền tham gia đại hội cổ đông,.. Nắm bắt rõ ngày giao dịch không hưởng quyền sẽ giúp bạn đảm bảo quyền lợi khi nắm giữ cổ phiếu doanh nghiệp.
Những câu hỏi thường gặp
Có nên nhận cổ tức không?
Tùy vào doanh nghiệp bạn có thể nhận cổ tức bằng tiền mặt hoặc cổ phiếu, thông thường giá cổ phiếu có xu hướng giảm tại ngày GDKHQ. Nếu bạn tìm hiểu và muốn đồng hành cùng doanh nghiệp thì nên nhận cổ tức(bằng cổ phiếu) vì lượng cp này sẽ mất 1-2 tháng mới có thể giao dịch.
Mua cổ phiếu vào ngày GDKHQ có được nhận cổ tức không?
Vào ngày này nếu bạn mới bắt đầu mua mới, bạn sẽ không được nhận cổ tức.
Có nên mua cổ phiếu trước ngày chia cổ tức không?
Theo kinh nghiệm sự điều chỉnh cổ phiếu vào trước và sau ngày GDKHQ thì bạn không nên mua mới vào thời điểm 4-5 ngày trước chia cổ tức. Vì đây là thời điểm kéo xả mạnh nhất.
Một số bài viết bạn đọc tham khảo thêm:
