Mô hình 3 đỉnh – 3 đáy là gì? Tại sao bạn nên quan tâm đến nó?

Mô hình 3 Đỉnh – 3 Đáy là một trong những mô hình giá đảo chiều tin cậy được tạo ra sau khi mô hình Đỉnh Đôi (Double Top)  không thể hoàn thành.

Mô hình 3 đỉnh – 3 đáy mặc dù có tần suất xuất hiện ở trong giao dịch Forex không nhiều nhưng mỗi khi được hình thành chúng lại cho xác suất đảo chiều xu hướng vô cùng mạnh mẽ.

Vậy mô hình 3 Đỉnh – 3 Đáy là gì? Ứng dụng mô hình này như thế nào là hiệu quả? Tham khảo cùng Sinvest qua bài viết dưới đây: 

Phần I: Mô hình 3 đỉnh (Triple Top)

1. Mô hình 3 đỉnh (Triple Top) là gì?

Mô hình 3 đỉnh (Triple Top) là mô hình giá Forex thường xuất hiện ở cuối xu hướng tăng, dự báo giá sẽ đảo chiều từ tăng sang giảm và được coi là tiếp nối của mô hình 2 đỉnh.

Mô hình này được hình thành từ 3 đỉnh có hình dạng giống như 3 ngọn núi liền nhau. Các đỉnh cao gần bằng nhau và xen kẽ giữa các đỉnh có 2 đáy tạm thời. 

Khi giá breakout khỏi đường viền cổ (neckline) thì mô hình 3 đỉnh được coi là hoàn thành. Hành động giá sau đó có xu hướng giảm mạnh theo hướng phá vỡ.

Dựa vào tín hiệu này, các nhà giao dịch có thể cân nhắc vào lệnh Sell để đón đầu xu hướng giảm mới.

2. Đặc điểm nhận dạng của mô hình 3 đỉnh

Mô hình 3 đỉnh (Triple Top) có nhiều đặc điểm khá giống với các mô hình khác như mô hình chữ nhật hay là tiếp nối của mô hình 2 đỉnh. Vậy nên khi giao dịch với mô hình 3 đỉnh, các trader cần nắm được những đặc điểm sau đây:

• Xu hướng trước khi hình thành mô hình 3 đỉnh phải là xu hướng tăng rõ ràng và đã có dấu hiệu suy yếu.
• 3 đỉnh được tạo thành trong xu hướng tăng, sau đó bắt đầu giảm và cứ điều chỉnh lên xuống như vậy cho đến khi hình thành đỉnh thứ 3. Đường nằm ngang nối 3 đỉnh với nhau được gọi là “đường kháng cự”.
• 2 đáy xen giữa 3 đỉnh cũng nên tương đối bằng nhau, cho thấy có sự điều chỉnh giảm tạm thời.
• Đường thẳng đi qua 2 đáy của mô hình này gọi là đường viền cổ (Neckline), đóng vai trò như một “đường hỗ trợ mạnh”.
• Mô hình 3 đỉnh chỉ hoàn thiện khi giá phá vỡ đường viền cổ đi xuống. Giá sau khi breakout khỏi đường viền cổ sẽ giảm rất mạnh hoặc quay lại retest vùng phá vỡ rồi mới bắt đầu giảm mạnh.
• Thời gian hình thành mô hình ba đỉnh trung bình từ 3 – 6 tháng.

3. Các biến thể của mô hình 3 Đỉnh

Dựa vào các đặc điểm nhận dạng trên, mô hình 3 Đỉnh có 2 biến thể là mô hình 3 đỉnh tăng dần và mô hình 3 đỉnh giảm dần.

#1. Mô hình 3 đỉnh tăng dần (Three Rising Peak)

Đây là một trong những biến thể của mô hình 3 đỉnh nhưng với đặc điểm là xu hướng tạo ra các đỉnh cao hơn và các đáy cao hơn. Nhà đầu tư có thể quan sát hình bên dưới để hiểu rõ hơn về mô hình này:

#2. Mô hình 3 đỉnh giảm dần (Three Falling Peak)

Ngược lại với mô hình 3 đỉnh tăng dần, mô hình 3 đỉnh giảm dần cũng là một biến thể của mô hình 3 đỉnh nhưng với đặc điểm là xu hướng tạo nên các đỉnh sau thấp hơn đỉnh trước và các đáy sau thấp hơn đáy trước.

Mô hình này thường xuất hiện sau một xu hướng tăng báo hiệu thị trường có thể giảm sâu.

4. Cách giao dịch với mô hình 3 Đỉnh

Tuy không xuất hiện thường xuyên nhưng mô hình 3 Đỉnh vẫn là một mô hình giá đảo chiều có tỷ lệ thành công khá cao. Để đảm bảo có lợi nhuận, nhà giao dịch nên đợi đến khi mô hình 3 đỉnh được hoàn thiện.

Sau đó, bạn có thể giao dịch theo các cách sau:

#1. Cách 1: Vào lệnh ngay khi mô hình được hình thành

Ngay khi giá quay đầu đi xuống và phá vỡ đường viền cổ neckline, trader có thể vào lệnh ngay. Thông thường, sau khi xác định được đường cổ, bạn chỉ cần đặt lệnh chờ sell stop, lệnh sẽ tự động được khớp khi giá giảm xuống và chạm điểm phá vỡ. 

• Lệnh Stop Loss đặt ở đỉnh thứ ba, nhà đầu tư có thể đặt vượt quá bóng nến một chút để tránh hiện tượng bị săn Stop Loss.
• Lệnh Take Profit đặt dưới ngưỡng hỗ trợ một đoạn chính bằng khoảng cách từ đáy đến đỉnh của mô hình này.

#2. Cách 2: Vào lệnh khi giá retest quay trở lại đường cổ

Khi giá phá vỡ đường cổ thì vùng hỗ trợ này lại trở thành vùng kháng cự. Thường thì có khả năng giá sẽ quay trở lại test đường viền cổ rồi sau đó mới tiếp tục giảm. Điểm vào lệnh trường hợp này là điểm khi giá quay trở lại test vùng kháng cự đường cổ.

Nhìn vào hình minh họa trên chúng ta thấy được cả hai phương pháp đặt lệnh đều chung cách cắt lỗ (stop loss) và chốt lời (take profit). Cụ thể, stop loss sẽ đặt ở vị trí trên đường kháng cự một chút. Còn take profit là điểm nằm dưới đường hỗ trợ và cách đường hỗ trợ một đoạn bằng khoảng cách từ đỉnh đến đáy tạm thời.

Đến đây có thể nhiều trader đang thắc mắc rằng giao dịch theo chiến lược nào mới là hiệu quả nhất? Câu trả lời là tùy vào nhu cầu và mục tiêu của mỗi trader.

Tuy nhiên, mình thấy giao dịch theo cách 2 sẽ giảm bớt rủi ro hơn nhưng nếu giá không retest vùng phá vỡ thì sẽ bỏ lỡ cơ hội vào lệnh tốt khi giao dịch với mô hình 3 Đỉnh này!

Có lẽ bạn nên thử từng chiến lược giao dịch khác nhau để từ đó rút ra kinh nghiệm riêng cho bản thân. 

#3. Ví dụ về mô hình 3 Đỉnh trong thực tế

Phần II: Mô hình 3 Đáy (Triple Buttom)

1. Mô hình 3 Đáy (Triple Buttom) là gì?

Mô hình 3 đáy (hay còn gọi là Triple Bottom) là một trong những mô hình giá đảo chiều thường xuất hiện ở cuối xu hướng giảm, báo hiệu xu hướng giảm sắp kết thúc và thị trường chuẩn bị đảo chiều sang tăng.

Mô hình Triple Bottom được tạo nên từ 3 đáy có chiều cao tương đương nhau, 2 đỉnh ở giữa và 1 đường viền cổ (Neckline) đi qua 2 đỉnh đóng vai trò như một “đường kháng cự mạnh”. Hình dáng khá giống như 3 chữ V ghép lại với nhau (VVV).

Mô hình giá này chỉ được xem là hoàn thành khi giá breakout ra khỏi đường viền cổ. Sau khi breakout khỏi đường Neckline, giá sẽ có xu hướng tăng mạnh mẽ.

Dựa vào tín hiệu này, các nhà đàu tư có thể vào lệnh Buy để đón đầu xu hướng tăng mới.

2. Đặc điểm nhận dạng của mô hình 3 Đáy

Tuy không phổ biến như mô hình 2 đáy hay mô hình 2 Đỉnh nhưng Triple Bottom vẫn được coi là mô hình có tỷ lệ thành công khá cao, thậm chí tỷ lệ này chỉ đứng sau mô hình vai đầu vai. Đặc biệt với cấu tạo đặc biệt nên rất dễ nhận biết mẫu hình này trên biểu đồ.

Dưới đây là các đặc điểm của Triple Buttom:

• Xu hướng trước khi hình thành mẫu hình 3 đáy phải là một xu hướng giảm rõ ràng. Đặc điểm này rất quan trọng nên bạn cần phải nhớ kỹ.
• Cấu tạo gồm: 3 đáy, 2 đỉnh và một đường viền cổ Neckline. Trong đó:
• 3 đáy có hình dáng giống chữ V với chiều cao tương đương nhau và bị giới hạn bởi một đường hỗ trợ mạnh nằm ngang.
• 2 đỉnh hình tương tự chữ A có chiều cao tương đương nhau.
• Neckline: Là đường thẳng đi qua 2 đỉnh của mô hình này, đóng vai trò như một “đường kháng cự mạnh”.
• Mô hình 3 đáy chỉ hoàn thiện khi giá break-out khỏi đường viền cổ, sau đó tăng mạnh hoặc quay lại retest đường viền cổ rồi mới bắt đầu quay trở lại tăng mạnh.
• Volume (khối lương) giao dịch sẽ giảm dần trong giai đoạn hình thành mẫu hình ba đỉnh. Chỉ sau khi mô hình hoàn thành, giá mới bắt đầu tăng lên.

Như đã biết, mô hình 3 đáy là mô hình đảo chiều bao gồm nhiều nến. Thị trường đang ở cuối xu hướng giảm, khi gặp mô hình 3 đáy sẽ đảo chiều thành một xu hướng tăng.

Kinh nghiệm cho thấy, phần biểu đồ mô hình 3 đáy thường xuất hiện là một bộ phận của mô hình Descending triangle (Mô hình tam giác hướng xuống) hoặc mô hình Rectangle (Mô hình chữ nhật).

3. Các biến thể của mô hình 3 Đáy

Dựa vào các đặc điểm nhận dạng trên, mô hình 3 Đáy có 2 biến thể là mô hình 3 Đáy tăng dần và mô hình 3 Đáy giảm dần.

#1. Mô hình 3 đáy tăng dần (Three Rising Valley)

Mô hình 3 đáy tăng dần cho tín hiệu thị trường có thể tăng mạnh và thường xuất hiện sau một xu hướng giảm. Mô hình này bao gồm 3 đáy theo thứ tự từ thấp đến cao và các đáy có chiều rộng tương tự nhau.

Bạn có thể quan sát thêm ở hình bên dưới:

#2. Mô hình 3 đáy giảm dần (Three Falling Valley)

Ngược lại với mô hình 3 đáy tăng dần, mô hình 3 đáy giảm dần cũng là một biến thể của mô hình 3 đáy nhưng với đặc điểm là xu hướng tạo nên các đáy thấp hơn và các đỉnh sau thấp hơn trước.

4. Cách giao dịch với mô hình 3 Đáy

Để đảm bảo giao dịch có lợi nhuận, các trader nên đợi đến khi mô hình 3 đáy xuất hiện hoàn chỉnh.

Sau đó có thể thực hiện lệnh giao dịch theo chiến lược sau:

#1. Cách 1:

Vào lệnh khi giá phá vỡ đường cổ, tức là ngay khi mô hình chính thức được hoàn thiện.

• Điểm vào lệnh ngay ở điểm mà giá đi cắt xuyên qua đường cổ. 
• Điểm cắt lỗ stop loss sẽ đặt ở đáy số 3, nên để vượt qua bóng nến một chút để tránh bị săn Stop Loss. 
• Điểm chốt lời đặt trên đường kháng cự một đoạn bằng khoảng cách từ đáy đến đỉnh của mô hình này.

Trong trường hợp này, với các nhà đầu tư không có thời gian ngồi canh biểu đồ, chúng ta có thể sử dụng lệnh chờ buy limit để giao dịch.

#2. Cách 2:

Vào lệnh sau khi giá quay trở lại retest đường cổ hay đường kháng cự

Khi giá phá vỡ đường cổ thường giá sẽ quay trở lại retest đường cổ, lúc đó đường cổ đã trở thành một “đường kháng cự”. Khi giá bắt đầu có dấu hiệu quay đầu giảm trader sẽ vào lệnh tại điểm này. Cụ thể: 

• Vào lệnh ngay tại điểm giá quay lại retest đường kháng cự như hình trên. 
• Cắt lỗ qua đáy số 3, nên để qua bóng nến để tránh quét cắt lỗ, giống như với cách 1.
• Điểm chốt lời take profit đặt trên đường kháng cự một đoạn bằng khoảng cách từ đáy đến đỉnh của mô hình này.

Trong 2 cách trên thì mình thấy cách 2 an toàn hơn, nhưng nếu giá không trở lại retest vùng phá vỡ thì trader sẽ bỏ lỡ cơ hội vào lệnh tốt. Nếu theo cách 1 thì điểm vào lệnh sẽ được tối ưu hơn nhưng xác suất tín hiệu sai cũng sẽ cao hơn.

Do đó, tùy hoàn cảnh và nhu cầu, các trader nên thử giao dịch theo nhiều cách khác nhau để tìm ra chiến lược giao dịch phù hợp với bản thân.

#3. Ví dụ về mô hình 3 Đáy trong thực tế:

5. Lưu ý khi sử dụng mô hình 3 Đỉnh – 3 Đáy

Bất kì giao dịch ở thị trường nào cũng có những rủi ro nhất định. Có rất nhiều rủi ro khiến giá không di chuyển như dự đoán, do đó khi giao dịch với mô hình 3 Đỉnh hay mô hình 3 Đáy các trader cần lưu ý những đặc điểm nhất định.

Các lưu ý dưới đây là đối với mô hình 3 Đỉnh. Áp dụng tương tự với mô hình 3 Đáy!

• Tuyệt đối không được giao dịch ngay khi giá hình thành đỉnh thứ 3. Bởi chưa chắc giá sẽ dừng lại ở đỉnh thứ 3 mà còn có đỉnh thứ 4, 5 … cho thấy giá đang đi ngang. Do đó, bạn phải kiên nhẫn chờ đợi giá break out khỏi đường viền cổ mới bắt đầu vào lệnh.
• Một khi mô hình được hoàn thành, các trader nên tham gia thị trường với vị thế bán hoặc thoát ra với vị thế mua.
• Không bao giờ bạn được quên đặt cắt lỗ, chốt lời. Tốt nhất là nên đặt lệnh cắt lỗ cho tất cả các giao dịch của mình và điểm cắt lỗ thường ở trên mức giá đỉnh cao nhất của mô hình, đây cũng chính là mức kháng cự.
• Nếu như mô hình này có 3 đỉnh với khối lượng giảm dần từ đỉnh 1 đến 3 thì khả năng cao đảo chiều sẽ diễn ra.

Ngoài ra, mô hình 3 Đỉnh có khá nhiều đặc điểm giống với các mô hình khác nên các nhà đầu tư cũng cần phải chú ý:

• Nếu giá chỉ hình thành hai đỉnh rồi đi xuống phá vỡ đường cổ thì nó mới chỉ là mô hình hai đỉnh.
• Nếu sau khi đã hình thành ít nhất hai đỉnh, giá không bứt phá khỏi đường cổ đi xuống, mà lại bứt phá ngưỡng kháng cự để đi lên thì lúc này nó trở thành mô hình giá chữ nhật.
• Nếu mô hình 3 đỉnh có đỉnh giữa cao hơn hai đỉnh còn lại thì nó trở thành mô hình vai đầu vai.

Phần III. Kết luận về mô hình 3 Đỉnh – 3 Đáy

Như vậy, bài viết đã cung cấp những thông tin cần thiết để bạn có thể hiểu rõ mô hình 3 Đỉnh – 3 Đáy là gì? Hy vọng qua bài viết các trader có thể giao dịch với mô hình này hiệu quả nhất.

Đừng quên kết hợp với các chỉ báo kỹ thuật hoặc các mô hình đảo chiều khác để có tín hiệu giao dịch chính xác nhất. Tất cả các chỉ báo này bạn hoàn toàn có thể tham khảo tại Khóa học Forex nền tảng cho người mới bắt đầu hoàn toàn MIỄN PHÍ tại SINVEST.vn.

Chúc các bạn giao dịch thành công!

Câu hỏi thường gặp?

1. Mô hình 3 đỉnh – 3 đáy là gì?

Mô hình 3 đỉnh – 3 đáy là một mô hình phân tích kỹ thuật trong đầu tư chứng khoán và ngoại hối. Nó được sử dụng để xác định xu hướng của thị trường và tín hiệu giao dịch.

2. Mô hình 3 đỉnh – 3 đáy có độ chính xác cao không?

Mô hình 3 đỉnh – 3 đáy có độ chính xác khá cao trong việc xác định xu hướng của thị trường. Tuy nhiên, không có bất kỳ công cụ phân tích kỹ thuật nào là hoàn hảo và có thể đưa ra tín hiệu giao dịch chính xác 100%.

3. Mô hình 3 đỉnh – 3 đáy có thể sử dụng được trong giao dịch ngoại hối không?

Có, mô hình 3 đỉnh – 3 đáy cũng có thể được sử dụng trong giao dịch ngoại hối. Tuy nhiên, bạn cần phải áp dụng nó đúng cách và cẩn thận khi sử dụng vì các cặp tiền tệ có tính chất khác nhau.